Amerikan hegemonyasının üzerinde yükseldiği sütunların en başında dolar geliyor.
1944 tarihli Bretton Woods anlaşması ile dolar altına dönüşebilen tek para birimi kabul edilmiş ve yeni bir finans sistemi kurulmuştu. ABD güçlendikçe, altını da emekliye ayırdı ve 70’lerin başından itibaren doların saltanatı başladı.
Ancak bu saltanat özellikle kapitalizmin 2008 krizinden bu yana sallantıya girmiş durumda. Dünyada doların saltanatına karşı yeni bir eğilim gelişmeye başladı: Milli paralarla ticaret.
Çin’den Rusya’ya, İran’dan Türkiye’ye pek çok devlet birbirleriyle ticarette dolar yerine milli paraları esas alan bir çizgiye girmeye başladı.
Diğer yandan altının da yeninden güçlenmeye başladığı bir süreçteyiz.
Fakat bir gelişme daha var: Dijital para…
Kuşkusuz bu alanda öncü Bitcoin’di ama önümüzdeki süreçte ondan çok daha sağlam temeli olan bir dijital para örneğiyle karşı karşıya olacağız: Sahibi devlet olan bir dijital para…
DİJİTAL YUAN
Çin Halk Cumhuriyeti, 5 yıldır dijital yuan üzerinde çalışıyor.
Çin Halk Bankası (Merkez Bankası) Genel Müdür Yardımcısı Mu Changchun, yuanın dijital formunun Bitcoin gibi spekülasyon için kullanılan kripto paralardan farklı olacağını belirtiyor. Mu’ya göre dijital yuan, Çin’in online ödeme devleri olan Ant Financial ve Tencent dahil olmak üzere çeşitli ticari bankalar aracılığıyla halka sunulacak. Dolayısıyla dijital yuan, Çin’in mevcut parasının bir kısmının aslında dijital platforma taşınması şeklinde hayata geçmiş olacak.
E-yuan adını alacağı konuşulan dijital para, Dijital Para Birimi Elektronik Ödeme Sistemi testinin de tamamlandığı dikkate alınırsa, yakın bir zamanda hayata geçecek gibi görünüyor.
İşlem yapanların kayıtlarının tutulmadığı Bitcoin ve diğer kripto paralar, bir devlet otoritesinden bağımsız paralardır. Bunlardan farklı olacak e-yuan’ın ise şu faydaları olacak: Çin hükümeti e-yuan ile yapılan tüm ödemeleri her zaman takip edebilecek. Böylece kara para aklama ve vergi kaçakçılığı gibi uygulamaların önüne geçilebilecek.
E-YUAN’A KARŞI FACEBOOK’UN LİBRA’SI
Çin’in e-yuan atağına karşı Facebook da Libra isimli bir kripto para çıkarmayı planladı. Facebook, merkezi Cenevre’de olan bir konsorsiyum kuracağını ve Mastercard, Visa, PayPal, eBay gibi şirketlerin de konsorsiyuma dahil olacağını açıklamıştı.
Ancak Facebook’un Libra’sına ABD Hazine Bakanlığı karşı çıktı. Gerekçe net: Libra ABD dolarının rezerv para statüsünü tehdit eder!
İşte bu nedenle Facebook CEO’su Mark Zukerberg, Libra konusunda Washington’da Kongre üyeleri tarafından sorguya çekildi. Zuckerberg’in vermeye çalıştığı güvencelere rağmen, Kongre üyeleri Libra’nın suç örgütleri ve teröristler tarafından kötüye kullanılabileceği gerekçesiyle Facebook’un planladığı ödeme sistemine karşı çıktı.
Kuşkusuz asıl mesele Libra’nın da doların saltanatının zeminini zayıflatacağı gerçeğiydi…
Neticede 28 üyeli Libra Birliği konsorsiyumu büyük yara aldı ve konsorsiyumun en güçlü bileşenleri olan Mastercard, Visa, PayPal, eBay gibi şirketler çekildi.
DAVOS’TA IMFCOIN İŞARETİ
Elbette Washington’un “doların rezerv para statüsünü” tehdit edeceği gerekçesiyle Facebook’un Libra’sını engelleyebilme gücü var ancak e-yuan’ı engelleyemiyor.
İşte bu nedenle son Davos zirvesinde bazı iktisatçılar tarafından dile getirilen öneri şu oldu: ABD, e-yuan’a karşı hızla kendi dijital parasını çıkartmalı.
Fakat bu da son tahlilde doları zayıflatan bir gelişme olmayacak mı? İşte ABD için büyük açmaz!
Bu arada ilginç bir ayrıntıya dikkatinizi çekelim:
Bu yılki Davos’un ana gündemi kripto paralardı. Fakat öyle ki, zirvede “Doların hakimiyetine meydan okumak” başlıklı bir panel bile düzenlendi. Brezilya Ekonomi Bakanı Paulo Guedes ve IMF baş ekonomisti Gita Gopinath gibi isimlerin yer aldığı panelde, uzmanlar, kripto paraların küresel otoriteleri dünyanın rezerv para birimi hakkında yeniden düşünmeye ittiği noktasında birleştiler.
Davos gözlemcilerinin dikkat çektiği nokta şu oldu: Küresel sermaye, sürecin dışında kalmamak için IMFCoin ile sahnede olmak istiyor.
Ancak bu da son tahlilde doların saltanatının zeminini zayıflatmayacak mı?
Tüm bu gelişmelerin gösterdiği tek bir gerçek var: ABD’nin tek kutuplu dünyası kısa bir sürede yıkıldı ve çok merkezli yeni bir dünya kuruluyor. Haliyle tek kutuplu dünyanın parası olan doların egemenliği de adım adım bitiyor. Dijital paralar ile altın ve gümüşün egemen olacağı yeni bir dünya şekilleniyor.
Mehmet Ali Güller
CRI Türk
28 Ocak 2020
Mehmet Ali Güller 
#1 by puma on 30/01/2020 - 02:41
Doguda bir kripto para uretilecekse, ona uygun bir alternatif internet lazim, ve galiba var da. CIPS denen Swift alternatifi, galiba Swift’le de uyumlu calisan ve alternatif internet uzerine kurulu (?) bir sistem olabilir. Hatta ben bir ara bankada sirami beklerken bankacilar kendi aralarinda konusurken CIPSten bahsediyorlardi, yani teorik bir tartisma degildi, su anda kullanilmakta olduguna kanaat getirdim.
…..
Devletlerin kripto para uretmesi mantikli, yani kendi paralarinin dijital versiyonu. Bu zaten yok mu.
Vardir belki de kripto halinde degildir, mesela normal interneti kullanarak ve Swift’i baypas ederek kriptosuz yerli kurla odeme mumkun mu , diye sormak lazim.
……
Cin , Rusya v.s.’nin altin standardi olan (1944-1971 arasinda dolarda oldugu gibi) kripo para uretecegi soyleniyordu, ama bence kisa vadede yapmazlar, cunku o zaman para basmaya kendi kendilerine sinirlama getirmis olurlar. Onemli olan paranizin az basildigi icin degerli sayilmasi gerektigini ispatlamaniz degil , dunyada insanlarin elinin alistigi bir kura sahip olmaktir. Bu yuzden yuan’la diger kurlari takas ediyorlar (ki yayginlassin). Mesela bizim normalde bu kotu ekonomiyle degersiz bir paraya sahip olmamiz gerekirken, boyle takaslarla paramizi oldugundan daha degerli gosteriyor olabiliriz, cunku yuan ruble karsiligi var (?), ve dolayli olarak dolar karsiligi var.
Damat bey’in boyle rahat konusmasinin sebebi de bence Asya’dan boyle dolayli ekonomik destek almamiz. Kredi almamiz, takas yapmamiz falan.. Yeniden derin devletin kucagina dusmemizi istemezler cunku.
….
Erol Mutercimler diyordu Kilicdar’in 5 danismanindan 4’u fetocu cikmis. Kilcdar da nerden bulur boylelerini, memlekette adam mi kalmadi, o yuzden guya savas karsitidirlar, ama aslinda Rusya, Cin, Trump karsitidirlar, derin devletin istedigi Abdullah Gul’u cati aday yapmak istiyorlar.
Iste bu yuzden Rusya, Cin, Trump amerikasi AKPyi yikmak istemez. Derin devletin guclu oldugu Avrupa da baska sebeplerden , mesela milyonlarca ton plastik cop’u bize sattigi icin (biz de yakarak kalici kanserojen dioksinleri bu vatanin her tarafina yayiyoruz) AKPyi devirmek istemez. O yuzden diyorum CHP alliance tarafina gecmeklidir.
…..
Trump ta derin devlet tarafinda gibi bir imaj yaratmaya calismaktadir, hatta bazi Trump dostlari da
derin devlete karsi eli rahatlasin diye Trump karsiti aciklamalar yapiyorlar.
ABD ordusu ile Iran arasinda kirmizi hat vardir, oyle kolay kolay savasmazlar. Soylendigi gibi K.S.
fuzeyle vurulmadi, dronela vuruldu. Hatta belki hepsi duzmeceydi.
……
Mesela simdi Trump tek tarafli olarak Israil lehine bir plan ortaya atti, ama olmayacagini kendi de biliyor sonucta, yalnizca Israil’in guya yaninda, onun koruyucusu konumunda bir rol ustelnmis ve Filistin dostlarina da dolayli olarak, siz de Filistin adina aciklamalar yapin, demekte…
…….
ABD guclendigi icin mi altin standardindan vazgecti. Bence tam tersine zayifladigi icin, daha dogrusu altinlari bitmesin diye bunu yapti. 1949dan sonra Sovyetler uzay yarisinda (ve fuze/nukleer teknolojisinde) one gecti. Mesela galiba ABDden once ucaktan atilabilen hidrojen bombasi yapti (?)
Sovyetlerin yarattigi “Sputnik etkisi ” ni tersine cevirmek icin ABD AY’a indigi yalanini ortaya atti.
Ne tesaduftur ki altin standardinin kalkmasindan 2 yil once ABD AY’a inimistir(!) ve 2 yil sonra da
dolayli petrol standardi gelmistir .
…
Bence Trump ikinci kere secilmeden ciddi bir atak yapmazlar. Mesela PYD konusu dondurulacak demistim, su an hic konusan var mi.
…
ABD Libra’ya dolara alternatif olacagi icin mi karsi? Bence tam oyle degil, mesela bitcoin;e niye karsi degildi. Simdi dolar kimin kontrolunde: derin devletin Fed bankasi basiyordu, ve ABDye borc olarak veriyordu. Yani dolar da derin devletin enstrumaniydi, ancak, dolar su anda uluslararrasi bir karantina altinda. Bunun nasil yapildigini bilmek zor. Ama mesela 1 trilyon dolar karsiliginda 20 bin ton altin verin bana diyebilir mi kimse diyemez. Hatta 20bin degil, 10bin to da vermezler.
Yari fiyatina da vermezler.
….
Altin gucleniyor! ama ne anlamda, fiziksele talep olmasi anlaminda, ama altin fiyati ons basina 9 yil once 1900 dolardayken, su an 1500-1600 dolar arasinda, hatta 1050ye kadar dusmustu 2015 sonunda. Bunun sebebi manipulasyon. Petrol gibi bir temel ihtiyac olmadigi icin keyiflerine gore olmayan dijital altini yaratip turev urunu olarak kendilerine satarak fiyati dusuruyorlar.. Bu sistem kismen iyi adamlarin kontrolune gecmis olabilir, ama altin fiyatini resetlemenin daha zamani gelmedigi anlasiliyor. Ve bu durum uzun sure aha devam edebilir. Bu arada eskiden platin palladyumdan 2 kat pahaliyken, altindan da biraz pahaliyken, simdi durum tersine dondu.
Palladyumun gordugu uslevi platin de gorur, o zaman biye boyle, cunku BRICS ulkeleri olan Rusya ve Guney Afrika platin piyasasina hakimler, ve karsi taraf ta manipulasyon yetenegine sahip.
Ama Istanbulda herhangi bir yere gidin bir kilo platin alacagim deyin, bakalim ne kadar beklemeniz gerekecek.
…..
Emre Kongar’a referansla, “nerde kalmistik” diye sorayim. Dolar ve Libra’ya bakiyorduk. Libra derin devletin parasi olacakti, cunku Rockefeller torunu MZuckerberg derin devletin cocugu. ABDnin basinda da derin devletle savasan Trump varken, tabi ki Libra’ya karsi gelinir. Yani ABD kendisini yeniden derin devlete teslim edecek, ve Rusya ve Cin;le yaptigi butun centilmenlik anlasmalarina ihanet mi edecekti. O devir gecti. Derin devlet artik koronavirus gibi seylerle manipulasyon yapmaya calismakta. Basaramayacaklar.