Mehmet Ali Güller

Rusya neden Suriye’yi savunuyor? Moskova neden önce diplomasiyle, şimdi de silahla Şam yönetimini destekliyor? Rusya’nın bu riski almaktaki çıkarı ne?

Moskova, aslında Suriye’yi savunarak, ABD’nin kendisini kuşatan yayına karşı bir yarma harekatı yapıyor, yayın arkasına geçiyor. Rus stratejisinin esası işte buradadır.

Açalım:

ABD KUŞAĞI

ABD, SSCB’yi bildiğiniz gibi yeşil kuşakla çevrelemişti. Washington şimdi bu kuşağı biraz daha ileri hatta çekerek Rusya’yı yeniden sıkıştırıyor.

ABD’nin Rusya’yı çevrelediği yay batıdan doğuya şöyle: Baltık, Doğu Avrupa-Ukrayna, Karadeniz, Romanya, Bulgaristan, Türkiye, Kafkasya, Afganistan, Orta Asya.

Bu yay üzerindeki sıcak gelişmelere de bakalım:

1) ABD Dışişleri Bakanı John Kerry geçen hafta 5 Orta Asya ülkesini kapsayan özel bir tur yaptı. Kerry‘nin Kırgızistan, Özbekistan, Kazakistan, Tacikistan ve Türkmenistan ziyareti ABD’nin bölgedeki varlığı artırma ve Rusya’nın etkisini azaltma girişimiydi.

2) 9 Orta ve Doğu Avrupa ülkesi lideri, üst düzey NATO yetkilileriyle beraber Romanya’nın başkenti Bükreş’te “NATO’nun doğu kanadını pekiştirme” toplantısı yaptı.

3) Financial Times yazdı: NATO, Rusya yüzünden “güney stratejisini” değiştiriyor. Yeni güney stratejisine göre NATO’nun Akdeniz’deki varlığı artırılacak, Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerine “danışmanlık hizmeti” vermek üzere NATO birlikleri yerleştirilecek, bölgedeki NATO güçlerine takviye yapılacak, bölgede düzenli ve geniş kapsamlı tatbikatlar yapılacak.

NATO’NUN GÜNEY STRATEJİSİ

Peki ABD ve NATO “güney stratejisi” değişikliği kapsamında somut olarak neler yapıyor?

1) ABD Türkiye’deki askeri varlığını artırıyor: ABD İncirlik Üssü’ne geçen hafta “tank katili” olarak bilinen A-10 uçağı getirdi. Dün itibariyle de üsse 6 adet F-15C savaş uçağı yerleştirdi. ABD Kongresi Türkiye’ye 70 milyon dolarlık “akıllı bomba” satışını onayladı.

2) Fransa, Suriye’ye uçak gemisi gönderme kararı aldı.

3) ABD ve Türkiye, hem Irak’ta hem de Suriye’de “IŞİD’e karşı” işbirliğini hızlandırma ve askeri operasyonları artırma kararı aldı.

a) ABD’nin Ankara Büyükelçisi John Bass Genelkurmay Başkanı Org. Hulusi Akar ile Genelkurmay Karargahı’nda görüştü.

b) ABD’nin IŞİD’le Mücadele Özel Koordinatörü Brett McGurk Türkiye’ye geldi ve çeşitli temaslar yaptı.

c) Dışişleri Bakanı Feridun Sinirlioğlu Barzani‘yi ziyaret etti ve “IŞİD’e karşı askeri olarak harekete geçme planımız var” dedi.

d) ABD Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu’nda konuşan ABD Dışişleri Müsteşar Yardımcısı Victoia Nuland “IŞİD’e karşı Suriye’nin kuzeyinde Türkiye ile işbirliğini hızlandırdık” dedi. Nuland bu işbirliği sayesinde Suriye’nin kuzeyinde siviller için Esad ve IŞİD’in bulunmadığı bir alan oluşturabileceklerini belirtti.

ABD’NİN TSK’Yİ KARA GÜCÜ YAPMA HEDEFİ

ABD ile Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyi için hızlandırdığı ilişkiler önemli. Öyle ki, ABD’nin Esad‘la savaşan muhalifleri koordine etmek üzere gönderdiği 50 kişilik özel kuvvet birliğin bile bu işbirliği kapsamında, yani Ankara’nın bilgisi ve onayı dahilinde olduğu iddia ediliyor.

Suriye’de Rakka, Irak’ta Musul operasyonlarının eş zamanlı yapılması düşünülüyor. ABD merkezinde Kürtlerin olduğu Rakka ve Musul operasyonlarının başarı getirmeyeceğini, dahası Kürt-Arap karşıtlığını artıracağını düşünüyor ve Sünni Arapları da harekata katabilmek için Türkiye’nin askeri varlığına ihityaç duyuyor.

Peki ABD ve AKP TSK’yi bölgede “kara gücü” yapabilir mi? Kuşkusuz bu zor. Ancak TSK’nin Musul ve Rakka operasyonlarına hava gücü ve özel birliklerle sınırlı olarak katılacağı konuşuluyor.

Önümüzdeki günlerin en önemli gelişmesi buradaki mücadele olacak.

LAZKİYE ÜSSÜ’NÜN ANLAMI

Tüm bu gelişmeler, ABD’nin Rusya’yı çevreleme atağının bir parçası. Yani ABD’nin Suriye hamlesi sadece Suriye’yi ve bölgeyi değil, Rusya’yı da hedef alıyor.

İşte Rusya’nın Suriye’yi silahla savunma dönemini başlatması bu nedenledir. Moskova’nın İncirlik’in 185 km karşısına Lazkiye üssü kurması, ABD’nin çevreleme harekatına karşı yapılan bir yarma hareketıdır, ABD yayının arkasına dolanma hamlesidir.

Mehmet Ali Güller
7 Kasım 2015