ABD’nin Libya Büyükelçiliği açıkladı: “ABD Başkanı Donald Trump ile Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Libya’nın merkezinde askerden arındırılmış bir bölge oluşturmak için atılacak gerekli adımları telefonda görüştü” (12.8.2020).
Baştan belirtelim: Libya’nın ortasında askerden arındırılmış bir bölge, Libya’nın fiili bölünmüşlüğünü kalıcılaştırır. Libya’nın birliği çabalarının yerini, tarafların salt batıdaki ve doğudaki pozisyonunu tahkim etme çabası alır.
AKP, bu gelişmeyi Sirte-Cufra hattından Hafter güçlerinin çıkarılması kazancı olarak görüp, hanesine başarı olarak yazsa da, konu sonuçlarıyla birlikte değerlendirilmesi gereken bir ağırlıktadır. Sonuçlarıyla birlikte ele alındığında da tablo şöyledir: Libya’nın bölünmesi en çok Türkiye’nin aleyhinedir. Çünkü Ankara’nın Trablus’la, yani Batı Libya ile yaptığı “deniz yetki alanını sınırlandırma” anlaşması, coğrafi olarak diğer tarafı, Doğu Libya’yı ilgilendirmektedir.
Almanya önerdi, ABD sahip çıktı
Askerden arındırılmış bölge önerisi, Sirte-Cufra hattının Türkiye ile Mısır’ı askeri olarak da karşı karşıya getirebileceği şartlarda, ilk olarak BM Genel Sekreteri Antonio Guterres tarafından dile getirildi.
Ardından Berlin Konferansı’nın ev sahibi Almanya’nın Dışişleri Bakanı Heiko Maas öneriyi BM Güvenlik Konseyi’ndeki Libya oturumunda ele aldı. Libya’nın nihai bölünme tehlikesi altında olduğunu söyleyen Maas, yeniden müzakerelere dönebilmek için “ilk adımın Sirte ve Cufra’nın askerden arındırılması olabileceğini” savundu.
Trablus ile Tobruk arasında askerden arındırılmış bir bölge oluşturmak, tarafların sıcak çatışmasını elbette önleyebilir ama tersine bölünmeyi de kalıcı hale getirir! İşte bu gerçeği gören ABD de bu noktadan konuya dahil oldu…
Libya’da “ortak çalışma”
ABD’nin konuya dahli için zaten zemin vardı. Libya’da Rusya’ya karşı konumunu güçlendirmek isteyen AKP hükümeti ABD’yle çağrı yapmıştı.
Erdoğan, 29 Nisan 2020’de Trump’a yazdığı mektupta, Libya’da, hatta Suriye’de de Türkiye ile ABD’nin “yeniden işbirliği” şartlarının oluştuğunu savunmuştu.
Erdoğan, 8 Haziran 2020’de Trump’la yaptığı telefon görüşmesinde de bu konuda “bazı mutabakatlara” vardığını açıklamış; Dışişleri ve Savunma Bakanları ile İstihbarat Başkanları ve Ulusal Güvenlik Danışmanlarının bu mutabakatların gereğini yerine getirebilmek için birlikte çalışacağını belirtmişti.
İşte Libya’da “ortak çalışma” böyle başladı…
ABD’nin Libya planı
ABD’nin Libya Büyükelçisi Richard Norland, bu hafta önce Kahire’de, ardından da Ankara’da temaslarda bulundu.
Norland, ABD’nin Ankara Büyükelçisi David Satterfield ile birlikte Milli Savunma Bakan Yardımcısı Yunus Emre Karaosmanoğlu ile görüştü. Bu görüşmeye dair ABD Büyükelçiliği’nin yaptığı açıklama, kapsamlı bir ABD planına işaret ediyordu: “Libya’nın merkezinde askerden arındırılmış bir çözüm, yabancı güçlerin ve paralı askerlerin tam ve karşılıklı olarak çekilmesi, Ulusal Petrol Şirketi’nin çalışmalarına yeniden başlaması konuları görüşüldü” (14.8.2020).
Böylece ABD Kahire ve Ankara’nın önüne “askerden arındırılmış bölge” tuzağıyla Batı ve Doğu Libya havuçları koymuş oldu!
AKP hükümeti ise bu havuca çoktan gönüllüydü. 6 Ağustos 2020’de Libya’yı ziyaret eden Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye’nin Sirte’nin silahsızlandırılması formülüne sıcak bakabileceğine işaret etmişti.
ABD’nin amacı Ankara-Moskova işbirliğini bozmak
Israrla belirtiyoruz: Suriye, Doğu Akdeniz ve Libya tek bir cephedir. Türkiye’nin üçüne dair ayrı stratejiler geliştirmesi yerine, tamamı için bütünlüklü bir strateji belirlemesi gerekir.
AKP’nin cephenin bir ucunda ABD’ye karşı Rusya’yla, diğer ucunda Rusya’ya karşı ABD’yle hareket edebilmesi olası değildir. Washington da bunu gördüğü için Ankara’nın Libya’da işbirliği teklifini kabul etmiş ve bunu uygulayarak tersinden Suriye’de Ankara-Moskova ilişkisini bozma hedefine yönelmiştir.
ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey “Amacımız Rusya için Suriye’de savaşı ‘çıkmaz’ haline getirmek” (14.5.2020) diyerek açık açık ABD’nin hedefinin Suriye’yi Rusya için bataklık yapmak olduğunu ilan etmişti.
Anahtar Şam’la anlaşmak
Türkiye’nin ihtiyacı Doğu Akdeniz’de yeni müttefikler bulmak iken, olan müttefiki de “sahte işbirliği” adına kaybetmek, 18 yıllık sorunlu dış politikanın zirvesi olur!
Ankara için hâlâ ulusal çıkar esaslı dış politikaya dönebilmekte anahtar, Şam’la anlaşmaktır. Şam’la anlaşan Ankara, Kahire’yle işbirliğinin önünü açar, Rusya’yla işbirliğini Suriye’den Doğu Akdeniz’e ve Libya’ya taşır…
Mehmet Ali Güller
Cumhuriyet Gazetesi
15 Ağustos 2020
Mehmet Ali Güller 
#1 by puma on 16/08/2020 - 08:23
Pek anlamasam ve de takip etmediysem de ben bunu soyle anlarim:
Turkiyenin bulundugu yerlere ABD yerlesecek. Boylece Rusyaya yakin gucler o tarafa saldiramayacak, cunku ya gucu yetmeyecek, ya da gucu yetecek amd dunya savasi riski olusacak.
Bir bolge silahsizzsa bu silahsizlik nasil saglanir, etrafinda bunu garanti edecek silahlarin var olmasiyla. Bunu da Turkiye saglayamayacagi icin daha guclu bir gucun oralara yerlesmesi demek. Bir de olaya hukuki olarak bakarsak, Serraj hukumeti mesru hukumet sayiliyorsa, o zaman boyle silahsiz bolgeye gerek yoktu, dirrek Libya Serraj’a ait denir gecilirdi. Bence Trump boyle bir oyun oynamaz, daha dogrusu derin devleti oyalamak icin blof olarak yapar, ya da Rusya ile anlasmistir, plani uygulmak icin boyle bir bahane uyduruyorlardir. ABD Libya konusunda sessizdi. Oraya mudahele icin bir bahane gerekiyordu. Gorunen bahane Turkiyenin daveti.
Rusya ilk korona asisini yaptiginda, Trump “umariz basarili olur” dedi. Derin devletin adami olsa soyle derdi: orasi otoriter bir yer, bir asi bu kadar hizli yapilamaz, biz tip konusunda cok daha ileriyiz, su kadar para harciyoruz, en iyi doktorlar bizde, rusyaninki bi asagilik kompleksinin sonucu aceleye getirilmis bir proje, bu asiyi yaptirmak icin deli olmak gerekir..:”
Hafter’i tuttugum sanilmasin, sonucta Kaddafi’ye isyan etmis, hatta Fransa’nin desteklemesinin tek sebebi bu olabilir, cunku gecmisten gelen bir samimiyetleri vardi, karsi tarafi hic kontrol edemezken onu biraz kontrol ettiklerini saniyorlardir. Hedef Libya’nin tek parca ve dogru ellerde olmasi olmali.