Atatürk milliyetçiliği ve devrimci cumhuriyet

MHP lideri Alparslan Türkeş’in AKP’ye geçen oğlu Tuğrul Türkeş, siyasi literatüre yeni bir kavram kazandırdı: Azgın Milliyetçilik.

AKP Milletvekili Tuğrul Türkeş, “Azgın Milliyetçilik: 21. Yüzyılın İlk Çeyreğinde Dünya ve Türkiye’deki Gelişmeler Üzerine” başlıklı makalesinde kavramı şu şekilde açıklıyor: “Türkiye’de Kürtler üzerinden ayrımcılık güden, Aleviler üzerinden mezhepçilik örgütleyen, Hristiyanlar ve diğer azınlıklar üzerinden dışlayıcılık geliştiren ve/veya Avrupa’daki popülist üstüncülüğün farklı bir varyantı üzerinden hesaplar yapan bir milliyetçilik, Türk milliyetçiliği olamaz. Olsa olsa azgın milliyetçilik olur.

Devamında da Türkeş, bu “azgın milliyetçilik” tehlikesine karşı “yeni bir metot ve ıslah ihtiyacı gerektiğini” savunuyor.

Türk milliyetçiliğinin evrimi

Türkeş’in “azgın milliyetçilik” tanımı, Türk milliyetçiliğinin evrimini yeninden ele almamıza neden oldu. Geçen yıllarda bu konuda pek çok makale yazdım. 4 yıl önceki bir makalemde ise milliyetçiliğin çok kısa tarihi denebilecek şu özeti yapmıştım:

“Bu topraklarda Türk milliyetçiliği Abdülhamid’e karşı tutum olarak gelişti ve büyüdü. Bugün yeniden gündeme gelen ‘Kahrolsun istibdat, yaşasın hürriyet’ Türk milliyetçiliğinin sloganıdır.

Ve Abdülhamid’e karşı mücadele eden İttihat Terakki’nin Türk milliyetçiliği 1. ve 2. Meşrutiyet’te büyümüş ve emperyalizme karşı verilen Kurtuluş Savaşı ile de kendini ‘Atatürk milliyetçiliği’ olarak geliştirmiştir.

Nedir Atatürk milliyetçiliği? Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Türkiye halkına Türk milleti denmesidir! Yani halkın, emperyalizme karşı kurtuluş ve devrim ile milletleşmesidir!

Ve özellikle belirtelim: Demokratik devrimlerimizin motoru olan milliyetçilik, hiçbir zaman ırkçı olmamıştır. Fakat Türk milliyetçiliğinin bir kanadı NATO ve “küçük Amerika” sürecinde ülkücülüğe dönüştürülmüş, komünizme karşı ırkçılık halini almıştır!

1. Siyasal İslamcılık

Türkiye, 15 Temmuz darbe girişimiyle birlikte, solun 40 yıldır dikkat çektiği bir gerçekle yüzleşti: Türkiye’nin “Küçük Amerika” süreci, NATO üyeliği ve ABD’nin anti-komünizmi siyasal İslamcılığı büyütmüştü.

ABD’nin FETÖ ve benzeri siyasal İslamcı örgütlerle ilişkisinin temeli anti-komünizmdi. Fethullah Gülen’in Komünizmle Mücadele Derneği kökenli olması boşuna değildi.

ABD, komünist SSCB’yi “yeşil kuşak” ile çevreleme stratejisi içinde Türkiye’den Pakistan’a uzanan hat üzerinde siyasal İslamcılığı desteklemiş, büyütmüş ve hem içeride hem de dışarıda sahaya sürmüştü!

Siyasal İslamcı Mehmet Şevki Eygi’lerin “Kahrolsun Amerikan emperyalizmi” diyen solcu gençlere devlet destekli kanlı saldırıları da, FETÖ’nün SSCB dağıldıktan sonra ABD adına Orta Asya’ya sözde Türk okullarıyla açılması da aynı zincirin halkalarıydı.

2. Ülkücülük

Fakat mesele şu: Türkiye’nin “küçük Amerika” süreci ve devlet destekli anti-komünizm sadece siyasal İslamcılığı yükseltmedi; aynı zamanda Türk milliyetçiliğini de büyük oranda dönüştürdü: Türk milliyetçiliği, hızla ülkücülüğe dönüştü!

Önce İkinci Dünya Savaşı koşullarında Alman sempatizanı ırkçı milliyetçilik, ardından da ABD-NATO destekli ülkücülük, demokratik milliyetçilik de denilebilecek Atatürk milliyetçiliğini baskıladı.

Fethullah Gülen’in ABD’nin Komünizmle Mücadele Derneği çıkışlı olması gibi, ülkücülüğün lideri Alparslan Türkeş de ABD’nin özel harp eğitimlilerindendi…

Nitekim Türkeş kurduğu MHP ile ABD’nin anti-komünist stratejisi içerisinde yükselen sol dalgaya karşı Amerikan sopası oldu!

3. Kürt ayrılıkçılığı

Pek üzerinde durulmaz ancak Türk devletinin ABD’nin anti-komünizm stratejisini benimsemesi ve uygulaması, siyasal İslamcılık ve ülkücülük dışında, üçüncü olarak da dolaylı şekilde Kürt ayrılıkçılığını büyüttü.

ABD stratejisinin gereği olarak devletin sola karşı uyguladığı ağır baskı, 1960’lar boyunca Türklerle birlikte örgütlenen Kürtleri adım adım ayrışmaya itti: Kürtlerin bir bölümü, Türklerle birlikte örgütlenmenin durumlarını kolaylaştırmadığını belirterek, ayrı örgütlenmeyi savundu.

Ayrı örgütlenme, ne yazık ki zamanla ayrışmayı derinleştirdi ve iş en sonunda bölücülüğe kadar uzandı.

Yeniden devrim

“Küçük Amerika” sürecinin ortaya çıkardığı bu sorunlu siyasi çizgiler, Amerikan hegemonyasının zayıfladığı şartlarda ve Türkiye’nin ABD stratejilerinden bağımsızlaşma eğilimi gösterebildiği oranda, yeniden olması gereken nehir yataklarına dönecektir…

Yani siyasal İslamcılığın ve dinciliğin yerini dindarlığın, ülkücülüğün yerini Atatürk milliyetçiliğinin ve ayrılıkçı Kürtçülüğün yerini “Türk-Kürt birliğinin” aldığı siyasal yataklar…

70 yıldır adım adım tahrip ettikleri cumhuriyeti, ancak bir devrimci cumhuriyet olarak yeniden inşa edebileceğimiz şartlardayız…

Mehmet Ali Güller
Cumhuriyet Gazetesi
23 Ocak 2021

  1. #1 by özge on 24/01/2021 - 07:55

    Çok güzel, döne döne okudum, öğrendim. Çok teşekkürler.

  2. #2 by puma on 24/01/2021 - 14:17

    Aynen. Yani katiliyorum, ancak bazi cumleleri daha farkli soylerdim,
    cunku birisi burdan cimbizla bir cumle ya da YARIM cumle secip
    (mesela “..milliyetçilik, hiçbir zaman ırkçı olmamıştır” ) kendince itiraz edebilir.

    Milliyetcilik kelimesi birbirinin zit anlamlarinda kullanilmaktadir.
    Eskiden devrimci-antiemperyalist bir anlami varken
    yakin zamanlarda gerici ve emperyalizm kuklasi bir imaji var.
    Bu yuzden pek tercih ettigim bir kelime degildir.
    Benzer sekilde turk milliyetciligi kelimesi de.
    turk milliyetciliginin sembolu kimdir: mesela, ziya gokalp.
    kurt oldugunu soyleyenler var, eger oyle ise
    belki birileri bunu paradoks olarak gorur,
    ya da kurtculer doneklik olarak gorur,
    “milliyetciler”in bazilari bununla gurur duyar ,
    en bilincsizleri ise olumsuz olarak yorumlar …
    Zaten milliyet irk olduguna gore millyetciligi bazilari direk olarak
    irk-cilik olarak ta anlayabilir, ve baska bir yerde dediginiz
    gibi dogrusu millicilk-ulusculuk’tur.
    Bir de tele1-birgun-tkp falan milliyetciligi toptan reddeder,
    onun yerine yurtseverligi kullanir. Bu sekilde cok kati olmanin da bazi zararlari var.

    Bir ara etnik milliyetcilik kotu, ulus milliyetciligi iyi diyordum,
    ama teorik olarak aslinda ulus milletciligi de kotu olabilir.
    Etnik milliyetcilik te bazen iyi olabilir, mesela bir etnik unsur sistematik
    baski altindaysa, bunlarin kenetlenmesi parti kurmasi v.s.
    en azindan mubah , hatta manul hatta gerekli olabilir.
    Malesef Hdpnin durumu bu degildir, cunku bir zamanlarki
    ezilmislikten kaynaklanan enerjiyi jeoplitik konularda Turkiye karsitligi
    seklinde devam ettirmektedir, bu da direk olarak emperyalizmin basarisidr.

    Ulus milliyetciliginin kotu oldugu bir ornek var mi.
    Emin degilim, mesela Ermenistanda boyle birsey olabilir.
    Ote yandan ABD nin yakin zaman kadar ki emperyalistigi,
    Nazilerilerin emperyalisligi tam olarak ulus milliyetciligi kaynakli degiller,
    cunku bunlar kendi halklarina da bircok kotuluk yaptilar.
    Su siralar antikartel, ulkelerde ulus milliyetciligini savunanlari
    iktidara getirmeye calisti “kureselcilere” karsi.
    Mesela Rusya Fransada LePen’i Macron’a tercih ederdi.
    Macron 4 aday arasinda en kotusuydu, ama 66.06 lik satanik bir yuzdeyle
    hileyle baskan yapildi. LePen irkci midir, bilmiyorum, oyle diyorlardi,
    belki kartel medyasinin uydurmasiydi, ama anti-kartel icin bu bir detay,
    onlar icin kartelci olmayip uluscu olmaya kim yakin kim varsa o tercih edilir.
    Mesela kilicdar tesevci olmasa, belki de chp iktidar yapilmisti
    (yani hep turkiyede iktidari abd/bati belirler diyorlar ya,
    bu sefer /artik belki tam tersi bir durum var,
    kartel degil antikartel iktidarlari daha cok belirliyor,
    ABDde bile (simdilik Biden kazandi zannedilse de.)).

    Benzer sekilde Türk kelimesi de farkli anlamlarda kullanilmaktadir.
    Osmanli zamaninda olumsuz bir anlami vardi.
    Türk kelimesi ile Kürt kelimesi ile niye bu kadar birbirine yakin.
    Hangisi once turetildi. Orta asya etnik kurtleri kendilerine
    turk derler mi, yoksa biz kelimeyi biz mi onlara ogrettik. (benim icin yalnizca bir detay).

    Ataturk turk kelimesini milletin adi olarak yeniden tanimladi,
    ve bunun turk kelimesinin esas anlami olarak yaginlasmasi ve benimsenmesi icin ugrasti.
    Ben azicik daha genel bir tanim veriyorum
    (Riza Zelyut’un ki gibi degil, o galiba
    etnik turk ile turkiye halkininin ortak ismi olarak dusunmustu gibi,
    bence bu tutmaz, birlikte daha buyuk bir devlet olusturacak degilsek).
    Benim tanimimda turk kemilesi bir sifat, ve Turkiye’ye ait, demektir.
    Boylece turk milleti , turkiye halki (carpi zaman (gecmisi ve gelecegi de kapsar))
    demek oluyor. yalnizca turk dersek turk insan, yani vatanas anlariz.
    Turk Dil Kurumu, Turkiyedeki dil kurumudur,
    yani yalnizca Turkceyi incelemek degildir amac (oyle midir),
    benzer sekilde Turk Tarih Kurumu yalnizca “17 turk devleti”ni arastirmaz,
    Turk devleti olarak dunya tarihini arastirir. Yani mantiken boyle olmali.

    Bana birisi sen demokrat misin yoksa cumhuriyetci mi diye sormustu,
    yani Turkiyedeki siyaset anlaminda,… dalga gecmediyse,
    o da Taraf tipi libos propagandadan etkilenmis demektir.
    O siralarda en az iki kisi farki yer ve zamanda ben solcu degilim milliyeticyim demisti,
    aslinda biri fetocuydu, bir Ataturkcu.
    Bu soylediklerim de zeki kisliler, mesela universite sinavinda ilk 1000’e girmis
    veya girebilecek kisiler. “zeki” olanlarimiz boyleyse ortalama halk ne yapsin.

    Dincilik te boluculk te, Nato milliyetciligi de ayni kaynaktan beslenir,
    ayni kapiya cikar. Hedef Ataturk dusmanligidir.
    Akp, Mhp, Hdp, birlikte 411 oyla meclise turbani getirdi.
    Herkes kendine yakin bir kimlige oy verecek ama sonucta
    Ataturk dusmanligina oy vermis olacak. Emperyalizm yani derindevlet bu sacmaligi bize benimsetti.

    Neyse, artik emperyalizm ABDde ablukaya alindi,
    Vasingtonda yonetimi ele gecirdiklerini zannediyorlar,
    ya da herseyin farkindalar ama ellerinden birsey gelmiyor.
    Daha sonra sira Avrupaya gelecek. Bizim yapmamiz gereken
    dinci-irkci gladyo artiklari ile gladyonun yeni kuklasi olmaya ozenenler arasinda kalmamak,
    kartelle arasina mesafe koyan antikartelle uyumlu Ataturkcu bir siyasi hareket insa etmek.
    Bunun en kolay yolu M.ince’yi chpnin basina getirmek olurdu.
    Kendisi pek “ulusalci” sayilmaz. ama bence bu goreve uygun bir kimsedir.
    baskalari da olabilir (ben olmam, yalnizca danisman olabilirim).

    Ataturk’un millet olmanin sartlari icinde “soy birligi”ni de saymasi (yani oyle bir sey duymustum)
    ne anlama gelir.. Bence bunun anlami sudur: demografik yapinin
    yapay olarak degistirilmemesi. Mesela bir etnik unsura soykirim yapilmamasi, ve
    disaridan halk ithal edilmemesi. (Az sayida kisinin vatandaslik almasi
    bu kategoriye girmez.) Mesela Suriyeden gelen 5 milyonun diger yerlerden gelen
    milyonlarin vatandas yapilmasi milleti degistirmis olur.
    (Turkiyeyi buyutursek, yani halkla beraber toprak ta alirsak bu durum kabul edilebilir).

  3. #3 by puma2 on 24/01/2021 - 17:21

    duzeltme: bircok imla hatasi yapmisim. Bir tanesi onemli:

    Ortaasya kurtleri degil, Ortaasya turkleri diyecektim..

    Burda turk kelimesi ikincil anlamda, etnik kimlik anlamda (bircok kisi bunu birincil anlam olarak benimser, burdan ancak bir kargasa cikar (kontekst’ten belli degilse, mesela Kibris turkleri dersek sorun yok, ama Irak turkleri dersek sorun olabilir.)) kullaniyorum tabi ki. Birincil anlam ” Turkiye’ye ait” anlaminda sifat veyas isim.

  4. #4 by Dr. Murat Aygen on 24/01/2021 - 23:23

    SAYIN BARIŞ TERKOĞLU’nun bildirdiğine göre, faşizmi, artık, faşistler de kahretmektedir. Bütün faşizmleri kahredecek son faşizm “faşizm” değildir [bkz: Barış Terkoğlu, “Milliyetçi harekete faşist saldırı” (tek sütun üzerine) başlıklı Kör Nokta köşe yazısı, Cumhuriyet gzt., İmtiyaz Sahibi Cumhuriyet Vakfı adına Alev Coşkun, Genel Yayın Yönetmeni Aykut Küçükkaya, Yazıişleri Müdürleri İpek Özbey / Olcay Büyüktaş Akça (Sorumlu), ISSN 977-1300-0934, 96. Yıl Sayı 34802, Perşembe 21 Ocak 2021, Baskı İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. AŞ. Saracalar mh. 57. cd. no.21/A Akyurt/Ankara, s.3].

Bir Cevap Yazın

Aşağıya bilgilerinizi girin veya oturum açmak için bir simgeye tıklayın:

WordPress.com Logosu

WordPress.com hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. Çıkış  Yap /  Değiştir )

Twitter resmi

Twitter hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. Çıkış  Yap /  Değiştir )

Facebook fotoğrafı

Facebook hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. Çıkış  Yap /  Değiştir )

Connecting to %s

%d blogcu bunu beğendi: