Posts Tagged Kerkük

IRAK’IN GELECEĞİ

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun, “Suriye’den bile daha önemli” dediği Irak’taki gelişmeler, hem Türkiye’nin hem de bölgenin geleceğini yakından ilgilendiriyor. Sorun Irak’ın parçalanacağı mı, yoksa birliğini daha da pekiştirerek sürdüreceği mi? Yanıt Ortadoğu haritasına yansıyacak!

Irak bu temelde, birbiriyle ilintili şu dört önemli sorunu aşmaya çalışıyor:

1. AKP Hükümeti’nin Bağdat’a rağmen Erbil’le yaptığı petrol sevkiyatı anlaşması ile Ankara-Erbil ilişkileri bir üst seviyeye çıkarak, Irak’ın toprak bütünlüğünü ve siyasal birliğini tehdit eder hale geldi.

2. Irak Ordusu ile Kürt Bölge Yönetimi’ne bağlı Peşmergeler arasındaki “görev sahası” sorunu sürüyor.

3. Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani’nin sağlık durumu…

4. Irak Başbakanı Nuri El Maliki’ye karşı düzenlenen darbe girişimleri…

Peki, bu dört sorunla ilgili son durum nedir? İnceleyelim:

ABD, MALİKŞ’Yİ KARŞISINA ALAMIYOR

1. Türkiye ile Barzanistan arasındaki ilişkinin nereye evrileceği, hem iki ülkenin iç dinamiklerine hem de İran başta olmak üzere bölge ülkeleriyle ABD’ye bağlı.

Ekonomik krizle boğuşan ve Ortadoğu’daki “ilgi alanlarını” müttefiklerine bırakarak Asya-Pasifik merkezli bir stratejiye yönelen ABD, Irak Başbakanı Nuri El Maliki’yi karşısına alamıyor. Çünkü bölge ülkelerinin de desteğiyle Irak’ın birliği için önemli adımlar atan Maliki, şu anda alternatifsiz. Washington bu nedenle mevcutla ilişkiyi, benimsemese de sürdürmek durumunda…

ABD Dışişleri Bakanlığı’nın “Bağdat’ın onayı olmadan Irak’ın herhangi bir kesiminden petrol ihracatını desteklemiyoruz” demesi, işte bu zorunluluk nedeniyleydi.

2. Maliki’nin Irak’ın kuzeyi için kurduğu Dicle Ordusu ile Kürt Bölge Yönetimi Peşmergeleri arasında yaşanan sorunların çözümü ve “görev sahasının” belirlenmesi amacıyla yapılan toplantıların sonuncusundan da bir çözüm çıkmadı. Taraflar önümüzdeki Pazar günü yeniden toplanacaklar.

Bağdat ile Erbil’i silahlı olarak da karşı karşıya getiren konuların başında kuşkusuz Kerkük geliyor. 2005’ten beri Kerkük’ün nüfus yapısını göç yoluyla lehine çeviren Barzani için durum tersine dönmeye başladı. Hem Dicle Ordusu’nun varlığı hem de AKP’ye rağmen Şii Türkmenlerin Araplarla Kerkük için ittifak kurması, Barzani’nin “Kerkük Kürdistan’ın kalbidir” hedefini zora sokuyor.

Son olarak Kerkük’teki Arapların oluşturduğu Siyasi Konsey, “Türkiye Kerkük’ün Kürdistan bölgesine bağlanmasına olur verdiği” için, Arap Birliği’nden konuya müdahale etmesini istedi.

KDP’YE KARŞI KÜRT İTTİFAKI

3.  Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani’nin sağlık durumu, hem Irak’taki dengeler açısından, hem de Kürt Bölge Yönetimi’nin geleceği açısından oldukça önemli. Barzani’nin AKP’ye dayanarak bağımsızlık sinyalleri verdiği son süreçte, Talabani’nin Irak’ın bütünlüğünden yana tutum alması ülkenin geleceği bakımından kritik değerde.

Bu nedenle Talabani’den sonra Irak Cumhurbaşkanı’nın hem kim olacağı, hem de hangi kesimden olacağı, büyük önem kazandı.

Tabi bir de Kürt Bölge Başkanlığı sorunu var. Hafta sonu Goran Hareketi ile Kürt-İslam partileri bir araya geldi ve bazı KYB parlamenterlerinin de desteğini alarak,  Kürt Bölge Başkanlığı seçiminin parlamento yoluyla yapılması için 52 milletvekili imzalı bir taslak hazırladı.

15 maddeli taslağın en dikkat çeken maddesine göre, adaylar, Kürtlere ve Kürt Bölgesine karşı terörist faaliyetlerde bulunmamış olmalı!

4. Irak Başbakanı Nuri El Maliki, bugüne kadar kendisine düzenlenen darbe girişimlerini atlattı ve parlamento içinden imza toplanarak düşürülme çalışmalarını boşa çıkardı. Şimdi birleşen karşıtları, Maliki’yi Cuma eylemleriyle yıpratmaya çalışıyorlar ancak bir aydır sürdürülen eylemler, etkili olacak kadar kitleselleşemedi. Tersine Maliki, karşıtlarının bir bölümünü tarafsızlaştırmayı başardı.

Sonuç olarak şartlar bölgenin lehine gelişiyor; zaman Maliki ile Irak’ın birliği için akıyor…

Mehmet Ali Güller
Aydınlık Gazetesi
15 Ocak 2013

, , , , , , ,

Yorum bırakın

KERKÜK DÜĞÜMÜ

Başbakan Erdoğan’ın “Irak’ta petrol savaşı ihtimaline” işaret etmesi, Kerkük merkezli cepheleşme nedeniyledir. Irak Başbakanlığı bu nedenle Erdoğan’a “kehanet ettiğin savaşa izin vermeyeceğiz” yanıtı verdi ve Ankara’ya “iç sorunlarıyla uğraşmasını” tavsiye etti.  Davutoğlu yönetimindeki Dışişleri Bakanlığı ise Irak’a “kendi durumunuzla bizimkini karıştırmayın” diyerek seslendi.

Bu restleşme, Irak Başbakanı Nuri El Maliki’nin ABD işgalinin ardından ülkesinin siyasal birliğini yeniden inşa etmek üzere yaptığı hamleler nedeniyledir. Ankara ile Erbil bir ittifak kurarak, Bağdat’ın bu hamlelerine barikat kurmaya çalışmaktadır.

IRAK’IN BİRLİĞİ KERKÜK’TEN BAŞLAR

Maliki en somut hamlesini, 8 Mayıs 2012’de Kerkük’ü sürpriz bir şekilde ziyaret ederek ve Irak Bakanlar Kurulu’nu burada toplayarak yaptı. Irak Başbakanı, “Kerkük’ün bir Irak şehri olduğunu” ve “hiç kimsenin ‘Kerkük; Kürtler’in, Araplar’ın veya Türkmenlerindir’ diyemeyeceğini” belirtti, hatta Kerkük’ün “Küçük Irak” olduğunu ilan etti!

Bu ziyaretin ne anlama geldiğini, aslında Irak Kürdistanı Bölgesel Yönetimi IKBY bakanlarının Maliki’den hemen sonra, 9 Mayıs’ta Kerkük’ü ziyaret etmelerinden anlayabiliyoruz. Dahası IKYB İstihbarat Örgütü Başkanı olan oğul Mesrur Barzani’nin aynı gün söylediği “Maliki’nin Kerkük’e ağır silahlarla girmesi, Kerkük’ü Kürdistan’dan ayıramaz” sözleri, Bağdat’ın mesajının alındığını gösteriyordu.

Maliki Kerkük hamlelerini sürdürdü: Güvenliği için Kerkük’e gelen ağır silahlı kuvvetleri burada bıraktı. Kerkük’teki Irak Ordusu’na bağlı 12. Tümen’in Şii komutanını, Sünni bir komutanla değiştirdi. Türkmenlerin desteğini toplamaya başladı.

TÜRKMEN-KÜRT İTTİFAKI ARAYIŞI

İşte Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun “izinsiz” Kerkük ziyareti bu hamleye yanıt arayışı nedeniyle gerçekleşti. Anımsayalım:

Davutoğlu, Erbil’de Barzani’yle görüştükten sonra programında olmadığı halde ve Bağdat’a bilgi vermeden, 2 Ağustos 2012’de Kerkük’e gitti. Bağdat izinsiz yapılan bu ziyarete tepkisini, “Davutoğlu’nu tutuklama hakkımız var” diyerek en sert şekilde gösterdi. 3 Ağustos 2012’de de Türkiye’ye bir nota verdi ve Ankara’yla ilişkilerin gözden geçirileceğini belirtti.

Zaten Ankara ile Bağdat arasındaki ilişkiler, hakkında tutuklama kararı bulunan Tarık Haşimi’nin 9 Nisan’da Türkiye’ye getirilmesiyle gerilmeye başlamıştı. Ayrıca Erdoğan, yaptığı açıklamalarla sık sık Maliki’yi hedef alıyordu. Öte yandan bazı Türk şirketlerinin Bağdat’a rağmen Erbil’le petrol anlaşması yapması ve Erdoğan ile Barzani’nin petrol boru hattı inşasında mutabık kalması, Türkiye-Irak ilişkilerini kopma noktasına getirmişti. Bu süreçte AKP Hükümeti’nin Barzani-Haşimi-Allavi üçlüsüne dayanarak Maliki’ye karşı kimi operasyonlara yöneldiği de görüldü!

Davutoğlu’nun ziyaretinin üç hedefi vardı: 1. Türkmenlerin Maliki’ye artan desteğini frenlemek. 2. Araplara karşı Türkmen-Kürt ittifakı aramak.

Zaten çoktandır bu ittifak için uğraşıyorlardı. Örneğin KDP 2010’daki Kongresi’ne ITC’yi davet etmiş, ITC de ertesi yıl Erbil’de “İl Başkanlığı” açmıştı.

Davutoğlu bu hedeflerini, Kerkük ziyaretinden beş gün sonra ITC milletvekillerini Ankara’da toplayarak da sürdürdü.

MALİKİ İLK MUHAREBEYİ KAZANDI

Maliki, son olarak Kerkük merkezli Dicle Ordusu’nu kurarak Barzani’ye artık açıkça silah gösterdi!

Erbil, Bağdat’a direnmeye çalışırken arkasında iki destek vardı: AKP ve PKK!

Erdoğan, Maliki’yi “Irak’ı iç savaşa sürüklemekle suçlayarak” Barzani’ye açık destek veriyor; PKK de, sözcüsü Ahmet Deniz’in Kurd Press’e yaptığı  “Kürt bölgesine yapılan hiçbir saldırıya sessiz kalmayacağız” açıklamasıyla safa giriyordu!

Barzani kuvvetleri bu cepheleşme sürecinde iki kez Dicle Ordusu’yla çatıştı ama daha fazla ileri gidemedi. Çünkü Suriye’de kayaya çarpan ABD-AKP-PKK-Barzani cephesinin, Irak’ta da şansı yok!

Mehmet Ali Güller
Aydınlık Gazetesi
24 Kasım 2012

, , , , , ,

Yorum bırakın

BOP DİPLOMASİSİ

Başbakan Erdoğan’ın Irak ve Suriye karşıtı sözlerini, devletlerarası ilişkilere getirdiği seviye bakımından incelemeyi gerekli görüyoruz:

KERKÜK NEDEN İKRAM EDİLDİ

Başbakan Erdoğan diyor ki, “Irak başbakanının davranışları sayın Barzani’yi rahatsız ediyor.” Ancak Barzani’nin himayesine soyunmuş birisinin edebileceği türden bu sözlere, en son kabile savaşlarında rastlanmıştı.

Yeri gekmişken “Kerkük neden Barzani’ye ikram edildi?” sorusuna da yanıt verelim: Barzanistan’ın himayesini kamuoyuna yutturmak için. Kerkük uzun yıllardır ABD’nin havucu olarak sunuluyordu.

ADI OLMAYAN TANIKLAR

Erdoğan benzer sözleri Katar dönüşünde de söyledi: “Şu anda benim görüştüğüm Şii liderlerin birçoğu Maliki’den çok rahatsız. Oradaki en önemli Şii liderlerden biri, şimdi adını vermeyeceğim, geçtiğimiz hafta bir açıklama yaparak ‘Maliki Saddam’dan daha diktatör’ dedi. Onlar da bu işten yaka silkmeye başladılar. Çünkü adalet yok. Adaletin olmadığı yerde bu tip sıkıntılar baş gösterecektir.”

“Bizde adalet var mı ki?” diye sorduğunuzu biliyorum. İşin o boyutu bir yana,  Erdoğan’ın diğer sözleri, devletlerarası-uluslararası ilişkiye en kötü örnek diye mutlaka okutulmalı ilgili üniversite bölümlerinde…

ABD ASKERLERİNİN SAĞLIĞINA KİM DUACIYDI?

Erdoğan “Türkiye iç işlerimize müdahale ediyor” diyen Maliki’ye şöyle sesleniyor: “Biz yabancı değiliz. Sınır komşusuyuz. 10 bin km’den başkaları gelip müdahale ediyor. Gidip hesap veriyorsun. İran çağırınca gidiyorsun. Ama Türkiye’ye gelince bu lafları söylüyorsun.”

Bu 10 bin km lafını bu kadar rahat söyleyebilen birinin eski sözlerini unuttuğunu varsayıyoruz. Anımsatalım: Başbakan Erdoğan, 10 bin km öteden gelip Irak’ta Müslüman katleden ABD askerlerinin sağlığına duacı olduğunu ilan etmişti yedi cihana…

MALİKİ, ÇIK ARADAN

Erdoğan devam ediyor: “Malikine derse desin. Iraklı kardeşlerimizle aramıza giremezsin. Irak halkının fikri bu değil.”

Irak başbakanının, Iraklılarla Türkiye başbakanı arasına girdiğini iddia edebilmenin analizi beni aşıyor! Geçiyorum.

Iraklıların kafalarının içindekini bilen Erdoğan, sözlerinin devamında Maliki’nin iç dünyasına da süzülüyor: “Maliki mezhepsel çatışmadan bahsediyor, bizim öyle bir derdimiz yok. Ama onun belli ki var. Kendi iç dünyasında mezhep problemi var.”

ABD’Yİ SAVUNMANIN BÖYLESİ…

Başbakan Erdoğan Suriye konusuna da değiniyor ve öncelikle hükümetinin “ABD taşeronu” olduğu gerçeğini savuşturmaya çalışıyor: “ABD istedi, Türkiye işin içine girdi yaklaşımı da doğru değil. Türk milletine karşı saygısızlıktır.”

Sanırsın ABD değil, Türk milleti istiyor AKP’nin Suriye’ye saldırmasını! ABD’yi Amerikalılardan daha cansiperane savunuyor…

ERDOĞAN’IN TERSİNDEN DOĞRUSU

Erdoğan’ın şu sözlerini ise TSK tersinden anlamalı: “Suriye ile ilişkiler iyi iken PKK konusunda olumlu yaklaşım içindeydi. Yakaladığı militanları bize teslim ediyordu. Şimdi ise örgütü kullanmaya başladı.”

Hayır, Başbakan Erdoğan’ın militan kelimesini kullanmasına takılmayacağız; kurduğu basit denklemin ne kadar öğretici olduğuna dikkat çekeceğiz ve diyeceğiz ki: “o zaman Suriye ile ilişkinizi bozmayın!”

NE ÇALIŞMASI?

Erdoğan’ın şu itirafını ise bakalım Türk milleti kaç yılda aklayabilecek: “Libya’ya benzer bir durum istemiyoruz. Özellikle Hür Suriye Ordusu’un çalışmalarıyla durum çok farklı şekilde gelişebilir.”

Başbakan Erdoğan’ın çalışma dediği, ev sahipliği yaptığımız Suriyeli teröristlerin sınırımızı geçip Suriye güvenlik güçlerine saldırması…

KÜÇÜK AMERİKA SEVİYESİ

Girişte bu sözleri devletlerarası ilişkilere getirdiği seviye bakımından inceleyeceğimizi söylemiştik. Bitirirken şu saptamayı yapalım: Bu seviye ancak BOP eşbaşkanlığınca tutturulabilirdi!

Mehmet Ali Güller
Aydınlık Gazetesi
24 Nisan 2012

, , , , ,

Yorum bırakın

TÜRKİYE’NİN SAVUNMASI KERKÜK’TEN BAŞLAR

Kerkük, jeopolitik önemi, demografik yapısı ve petrolü nedeniyle Irak’ın kalbidir ve bu nedenle de ABD’nin Irak’ı işgalinden bu yana statüsü netleşmemiştir. Hatta Kerkük konusu, işgal altındaki Irak’ta neredeyse çözülemeyen tek konudur.

ABD’nin Irak’tan tamamen çekiliyor olması, Kerkük konusunu yeniden ısıttı. Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesud Barzani, bu amaçla Kerkük’ü ziyaret etti.

Barzani, ABD Irak’tan çekildikten sonra, Kerkük’ün güvenliğini merkezi hükümetle birlikte sağlayacaklarını söyledi. Barzani, Kerkük’ün Kürt bölgesi olarak Irak’ın bir parçası olduğunu savundu.

Haber, dünkü Aydınlık’ta, “ABD gidince Kerkük Barzani’nin olacak” başlığıyla çıktı. Kerkük’ün Barzani tarafından ele geçirilmesini, bunca zamandır sanki ABD engellemiş gibi!

Oysa tam tersine, ABD 1992 yılından bu yana Kerkük’ü kukla devletine bağlayacak fırsatların peşindeydi. Federal Irak içinde Özerk Bölge diye havuç olarak Türkiye’ye sunulan Kerkük’ün öyküsünü ve ABD planlarının detaylarını Fikret Akfırat’ın “Kukla Devlet” kitabında (Kaynak Yayınları) ayrıntılarıyla bulabilirsiniz.

KÜRDİSTAN’IN KUDÜS’Ü

Kerkük, netleşmeyen statüsü nedeniyle kimi çevreler tarafından “Kürdistan’ın Kudüs’ü” olarak değerlendirilmektedir.

Türkiye açısından ise Kerkük’ün önemi, petrolden ya da bölgede yaşayan Türkmenlerden ziyade, Türkiye’nin savunma hattının en ileri noktası olmasından kaynaklanmaktadır. Bu nedenle de Türkiye’nin güney savunması, Kerkük’ten başlar.

Kerkük, ABD’nin kukla devlet üzerinden Türkiye’ye yönelttiği tehdidin önemli bir cephesidir. Ki geçmişte ABD’nin Telafer’de, Tuzhurmatu’da Türkmenleri katletmesi, bu direnci yıkmak içindi.

KERKÜK – DİYARBAKIR HATTI

ABD’nin kukla devleti için iki yaşamsal bölgeye ihtiyacı vardır. Birisi Kerkük, diğeri de Diyarbakır’dır.

Kukla Devlet daha doğrusu ABD, Kerkük’ü ele geçirirse Diyarbakır’a uzanır. ABD’nin Büyük Kürdistan stratejisinin dayanağı budur.

Kukla Devlet, Kerkük ile Diyarbakır’a genişlediği takdirde, Büyük Kürdistan, daha doğrusu ikinci İsrail olacaktır.

140. MADDE DAYATMASI

ABD Irak’tan çekilirken, Kerkük’ün statüsünün “çözümüne” yönelik hamleler önemlidir. Mesud Barzani’nin KDP’si ile Celal Talabani’nin KYB’si bu amaçla ortak toplantı yaptı önceki gün.

İki partinin ortak politbüro toplantısının ana gündemi Kerkük’tü. Barzani’nin Kerkük ziyareti ve mesajları masaya yatırıldı, gelen tepkiler değerlendirildi. Barzani ve Talabani ikilisi, bu toplantıyla Bağdat’a, referandumu içeren 140. maddenin uygulanmasını istediklerini ilan ettiler.

CUMHURİYET’İN YIKILMASI KERKÜK’TEN BAŞLAR

Irak Türkmen Cephesi ITC ise 140. maddeye itiraz ediyor. ITC Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşet Salihi, 140. maddenin geçerliliğini yitirdiğini, sorunun çözümünün siyasi uzlaşıdan geçtiğini savunuyor.

Kerkük konusunun en önemli tarafı olan Türkiye ise sessiz! AKP hükümeti, Kerkük’ün geleceğini ABD’ye ve Barzani’ye havale etmiş durumda…

Geçmişte kuzey Irak politikalarında etkin olan merkezi kurumların da, AKP’ye rağmen konuya eğilemeyeceği görülüyor.

Oysa bugün, sonsuza kadar yaşatılmaya söz verilen Cumhuriyet’in yıldönümü!

Mehmet Ali Güller
Aydınlık Gazetesi
29 Ekim 2011 

,

Yorum bırakın

%d blogcu bunu beğendi: